การ “ไกล่เกลี่ยก่อนฟ้อง” หรือ “การเจรจาก่อนฟ้อง” (Pre-litigation negotiation) เป็นขั้นตอนที่สำคัญในกระบวนการยุติธรรม โดยเฉพาะในคดีแพ่งและคดีธุรกิจ เพราะมีบทบาทสำคัญในการช่วยให้คู่กรณีสามารถหาข้อตกลงและยุติข้อพิพาทได้โดยไม่ต้องเข้าสู่กระบวนการฟ้องร้องในศาล ซึ่งมีประโยชน์และความสำคัญดังนี้
- ลดค่าใช้จ่ายและเวลา
– การฟ้องร้องในศาลมักมีค่าใช้จ่ายสูงและกระบวนการทางกฎหมายที่ยืดเยื้อ การเจรจาก่อนฟ้องช่วยลดค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวข้องกับการว่าความ การจ่ายค่าธรรมเนียมศาล และค่าใช้จ่ายอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง
– การเจรจาก่อนฟ้องสามารถช่วยให้คู่กรณีได้ข้อยุติเร็วขึ้น โดยไม่ต้องเสียเวลานานในการดำเนินคดีในศาล
- การรักษาความสัมพันธ์
– ในกรณีที่คู่กรณีมีความสัมพันธ์ที่ต้องรักษา เช่น คู่ค้าในธุรกิจ การเจรจาก่อนฟ้องสามารถช่วยลดความตึงเครียดและป้องกันการเกิดความบาดหมางที่อาจเกิดขึ้นหากมีการฟ้องร้อง
– การเจรจาก่อนฟ้องสามารถช่วยให้คู่กรณีสามารถหาทางออกร่วมกัน และอาจสามารถทำงานร่วมกันต่อไปในอนาคตได้
- การควบคุมผลลัพธ์
– การเจรจาช่วยให้คู่กรณีสามารถควบคุมผลลัพธ์ของข้อพิพาทได้มากกว่าการปล่อยให้ศาลตัดสิน ซึ่งอาจมีผลลัพธ์ที่ไม่แน่นอนและอาจไม่เป็นที่พึงพอใจของทั้งสองฝ่าย
– คู่กรณีสามารถสร้างข้อตกลงที่เหมาะสมกับสถานการณ์เฉพาะของตน และปรับเปลี่ยนเงื่อนไขตามที่ตกลงร่วมกันได้
- การลดความเสี่ยง
– การฟ้องร้องในศาลมีความเสี่ยงที่ผลลัพธ์จะไม่เป็นไปตามที่คาดหวัง การเจรจาก่อนฟ้องช่วยลดความเสี่ยงที่เกิดจากคำตัดสินของศาล ซึ่งอาจส่งผลเสียต่อทั้งสองฝ่าย
– หากคู่กรณีไม่สามารถหาข้อตกลงได้จากการเจรจา การเจรจานี้ยังสามารถช่วยให้ทั้งสองฝ่ายเข้าใจจุดยืนและจุดแข็งของกันและกันได้ดีขึ้น ซึ่งจะเป็นประโยชน์หากต้องเข้าสู่การพิจารณาคดีในศาลในภายหลัง
- ส่งเสริมการแก้ไขปัญหาอย่างสันติ
– การเจรจาก่อนฟ้องส่งเสริมการแก้ไขปัญหาอย่างสันติและสร้างสรรค์ ซึ่งเป็นวิธีการที่ดีในการลดความขัดแย้งและส่งเสริมความเป็นธรรม
– การแก้ไขปัญหาในลักษณะนี้ช่วยลดความตึงเครียดและความขัดแย้งทางสังคมได้
- การปฏิบัติตามข้อกำหนดทางกฎหมาย
– ในบางกรณี กฎหมายอาจกำหนดให้ต้องมีการเจรจาก่อนฟ้องก่อนที่จะนำคดีเข้าสู่ศาล เช่น ในกรณีข้อพิพาททางธุรกิจหรือการแรงงาน หากไม่ดำเนินการตามขั้นตอนนี้ อาจส่งผลให้คดีไม่สามารถดำเนินการต่อในศาลได้
การ “ไกล่เกลี่ยก่อนฟ้อง” จึงเป็นขั้นตอนที่ควรพิจารณาอย่างจริงจังและควรดำเนินการอย่างรอบคอบ โดยอาจใช้ทนายความหรือที่ปรึกษาทางกฎหมายช่วยในการเจรจา เพื่อให้แน่ใจว่าผลลัพธ์ที่ได้จะเป็นที่พอใจและเป็นธรรมสำหรับทั้งสองฝ่าย